เทคโนโลยีสารสนเทศที่มีต่ิอการจัดการทางการเงิน

ระบบชำระเงินพาณิชย์อิเล็กทรอนิกส์

เงื่อนไขในการเลือกระบบชำระเงินที่ดี

  Bank for International Settlement หรือ BIS ได้วางหลักการของระบบชำระเงินที่ดี เพื่อใช้ประเมินกับระบบชำระเงิน และการหักบัญชีระหว่างสถาบันการเงิน หลักการนี้เรียกว่า BIS Core Principle ซึ่งมีองค์ประกอบ 10 ข้อ ดังนี้

1.       ระบบชำระเงินต้องได้รับการรับรองตามกฎหมาย

2.       กฎ ระเบียบ ต้องเป็นที่เข้าใจแก่ผู้ที่เกี่ยวข้อง รวมทั้งเข้าใจถึงความเสี่ยงทั้งหมดที่เกิดจากการเข้าร่วมใช้ระบบชำระเงิน

3.       มีกระบวนการบริหารความเสี่ยง และระบุความรับผิดชอบของผู้ใช้บริการระบบและผู้ที่เกี่ยวข้อง รวมทั้งการสร้างระบบแรงจูงใจที่เหมาะสมเพื่อลดความเสี่ยง

4.       การชำระราคา (Settlement) จะต้องเกิดขึ้นภายในวันเดียวกับที่เกิดธุรกรรม

5.       การชำระราคาสุทธิระหว่างกัน (Multilateral Netting) จะต้องมีกลไกเพื่อให้มั่นใจได้ว่าสามารถทำให้การชำระราคาระหว่างธนาคารในยอดเงินสุทธิภายในวันนั้นสามารถเกิดขึ้นได้

6.       การชำระราคาใช้สินทรัพย์ที่ออกโดยธนาคารกลาง

7.       ระบบชำระเงินจะต้องการรักษาความปลอดภัยและมีความน่าเชื่อถือในการดำเนินการ

8.       มีประสิทธิภาพต่อระบบเศรษฐกิจและสะดวกต่อการปฏิบัติ

9.       9.      มีเป้าหมายและวางเงื่อนไขของสมาชิกในการเข้าร่วมใช้บริการที่เปิดเผยและชัดเจน เพื่อให้เกิดความเป็นธรรม

10.   10.    ผู้บริหารระบบชำระเงินจะต้องมีการจัดการที่มีประสิทธิภาพ โปร่งใส และต้องรับผิดชอบต่อการดำเนินงาน

ระบบโอนเงินอิเล็กทรอนิกส์

•                    ระบบโอนเงินผ่านที่ทำการไปรษณีย์

•                    ระบบโอนเงินผ่านธนาคาร

•            ระบบโอนเงิน EDI

  

ระบบโอนเงินผ่านที่ทำการไปรษณีย์วิธีที่นิยมที่สุด คือ ธนาณัติ

•                    ในขณะนี้ที่ทำการไปรษณีย์ มีการให้บริการ Pay at Post ซึ่งเป็นการรับชำระเงินจากผู้ใช้บริการหลายราย ไปส่งมอบแก่ผู้ให้บริการเพียงบริษัทเดียว

•                    ระบบโอนเงินผ่านธนาคาร

•                    ระบบการโอนเงินระหว่างประเทศ (SWIFT)

•                    ระบบการโอนเงินระหว่างประเทศ (Western Union)

•                    ระบบโอนเงินรายใหญ่ (BAHTNET)

•                    ระบบโอนเงินรายย่อย (Media Clearing)

•                    ระบบโอนเงินรายย่อย (Online Retail Fund Transfer : ORFT)

•                    ระบบโอนเงินผ่านธนาคารอินเทอร์เน็ต (Internet Banking)

ระบบโอนเงินระหว่างประเทศ SWIFT

คำสั่งโอนระหว่างประเทศผ่านเครือข่ายสากล SWIFT หรือ Society for World wide Interbank Financial Telecommunication เกิดจากการรวมกลุ่มของสถาบันการเงิน เพื่อสร้างเครือข่ายการรับส่งข้อมูลทางการเงินระหว่างประเทศ

ระบบโอนเงินระหว่างประเทศ Western Union

ระบบนี้เป็นทางเลือกของการโอนเงินรายย่อยระหว่างประเทศ โดยผู้ให้บริการคือ บริษัท Western Union Financial Service

ระบบโอนเงินรายใหญ่ (BAHTNET)

•                    ธนาคารแห่งประเทศไทยได้สร้างเครือข่ายอิเล็กทรอนิกส์ระหว่างสถาบันการเงิน ชื่อ BAHTNET

•                    บริการหลัก คือ การโอนเงินระหว่างสถาบันการเงิน โดยเน้นที่มูลค่าธุรกรรมขนาดใหญ่ ผู้รับเงินสามารถถอนเงินจากบัญชีได้ทันที

วิธีการชำระเงินแบบมีผลทันที หรือ Real Time Gross Settlement (RT

สมาชิก BAHTNET คือ ธนาคารแห่งประเทศไทย, ธนาคารพาณิชย์ไทยทั้งหมด, ธนาคารต่างประเทศ, บรรษัทเงินทุนอุตสาหกรรม และศูนย์รับฝากหลักทรัพย์แห่งประเทศไทยธนาคารแห่งประเทศไทยเป็นผู้บริหารระบบ

กลไกเพื่อเพิ่มสภาพคล่องของ BAHTNET

•                    สมาชิกสามารถวางหลักทรัพย์ค้ำประกัน เช่น พันธบัตรรัฐบาลพร้อมสัญญาซื้อคืนให้แก่ธนาคารแห่งประเทศไทยไว้ก่อน เมื่อมีการขาดเงินระหว่างตัดบัญชี ธนาคารแห่งประเทศไทยจะปล่อยกู้ให้ทันที

•                    ในกรณีที่สมาชิกมีบัญชีกับธนาคารแห่งประเทศไทยตามสาขาต่าง ๆ มากกว่า 1 บัญชี เมื่อใดที่เกิดการขาดเงินที่บัญชีหนึ่ง ธนาคารแห่งประเทศไทยสามารถโอนยอดจากบัญชีอีกสาขาหนึ่งมาตัดได้

•                    ให้ธนาคารสมาชิกใช้บริการตัดบัญชีเช็คระหว่างธนาคารผ่าน BAHTNET ทำให้สมาชิกสามารถบริหารบัญชีระหว่างสาขาของตนเองได้สะดวกขึ้น

องค์ประกอบที่เพิ่มขึ้น คือ สามารถทำธุรกรรมส่งมอบและชำระราคาพร้อมกันได้ แบบมีผลทันที ซึ่งเหมาะสำหรับการซื้อขายและชำระราคาตราสารทางการเงินนอกจากนี้สมาชิกสามารถส่งคำสั่งผ่านระบบคอมพิวเตอร์ออนไลน์ได้สองช่องทางคือ ผ่านเครือข่ายของ SWIFT BOT และผ่าน Webstation

บริการในระบบบาทเนต

•                    การโอนเงินระหว่างสถาบัน

•                    การโอนเงินเพื่อบุคคลที่สาม

•                    บริการโอน/รับโอนตราสารหนี้ โดยไม่มีการชำระราคา

•                    บริการโอน/รับโอนตราสารหนี้พร้อมการชำระราคา

•                    การสอบถามข้อมูลในบัญชีเงินฝากหรือบัญชีตราสารหนี้ของผู้ใช้บริการที่ ธปท.

•                    การส่งข้อความสื่อสารระหว่างกัน

•                    การประกาศข้อความไปยังสมาชิกอื่น

ระบบโอนเงินรายย่อย (Media Clearing)

ระบบโอนเงินรายย่อย (Media Clearing) ให้บริการเช่นเดียวกับระบบ

BAHTNET แต่มีข้อแตกต่างที่สำคัญ คือ

1.       ระบบ Media Clearing เป็นระบบชำระเงินรายย่อยซึ่งมีมูลค่าไม่เกิน 500,000 บาท

2.       ระบบนี้ไม่มีการโอนเงินแบบมีผลทันที แต่จะรวบรวมธุรกรรมไว้จนถึง   สิ้นวันจึงมีการส่งข้อมูลเข้าทำการชำระบัญชีระหว่างธนาคาร ซึ่งฝากไว้ที่ธนาคารแห่งประเทศไทย

ระบบโอนเงินรายย่อย (Media Clearing)

ต่อมาได้เปลี่ยนชื่อเป็น SMART : System for Managing Automated Retail Funds Transfer เนื่องจากได้มีการพัฒนาการรับส่งข้อมูลให้สามารถดำเนินการผ่านระบบ Online File Transfer

บริการของระบบ

              1.บริการด้าน Credit Transfer

  2.บริการด้าน Debit Transfer

ประโยชน์ที่ได้รับจากการใช้ระบบ SMART

•                    ธุรกิจที่มีการรับหรือการจ่ายเงินรายย่อย สามารถเรียกเก็บและจ่ายชำระเงินเข้าธนาคารได้สะดวก

•                    ลดงานเอกสาร

•                    ลดต้นทุน ค่าใช้จ่ายและแรงงาน

•                    ง่ายต่อการตรวจสอบ

•                    การโอนชำระเงินมีผลถูกต้องแน่นอน

•                    มีความปลอดภัยสูง